مردان بزرگي در كشورمان وجود داشتند كه صادقانه و بدون تظاهر ولي آرام و موثر خدمت كردند و ما كمتر با آنها آشنا هستيم. دكتر سامي راد از اين جمله هستند. پزشك متعهدي كه به مردم كشور و جامعه پزشكي كشور بخصوص در خراسان و شهر مشهد خدمت كردند. با تشكر از خانم فخران كه اطلاعاتي در مورد دكتر سامي راد( دايي خانم فخران) در اختيارم گذاشتند.
استاد حسين سامي راد در شهر بجنورد در يك خانواده اصيل ايلاتي ايران پا به عرصه وجود گذاشت. پس از تحصيلات اوليه در خراسان براي ادامه تحصيل عازم فرانسه شد و در پاريس با دكتر منوچهر اقبال دوست و هم منزل مي‌شود. دكتر سامي راد دوره تخصص خود را در بيماريهاي اطفال با امتياز به پايان ميرساند و در سال 1315 با دارا بودن دكتراي پزشكي از پاريس با درجه ممتاز و تخصص اطفال و سابقه تدريس فيزيولوژي در دانشگاه پاريس به تهران وارد شد. دكتر سامي راد براي تدريس علوم فيزيولوژي در دانشگاه تهران استخدام مي‌شود. با وجوديكه داشتن شغل در دانشگاه تهران آنروز و زندگي در تهراني كه در آن وسايل راحتي از قبيل برق و وسايل نقليه و تسهيلات تفريح مانند سينما و تآتر و ... بتازگي فراهم شده بود, آرزوي هر تحصيل كرده آنروز وحتا بعد ها بود ولي ايشان با وجود بدست آوردن تمام مزاياي زندگي در تهران, به خراسان مي‌رود. از خاطراتشان كه درجه عقب ماندگي جامعه آن زمان را ميرساند اين بود كه در ميهماني كه بخاطر ورودشان به مشهد از طرف خانواده ترتيب داده شده بود, او براي دوستان توضيح مي‌دهد كه تخصص اطفال از پاريس گرفته. يكي از دوستان مي‌گويد: ”اي كاش چند سال بيشتر در فرنگ مانده بودي تا درجه دكتراي بيماريهاي بزرگسالان را مي‌گرفتي!“ اصولاً در آن زمان نه تنها براي كودكان ارزشي قائل نبودند و اغلب به علت جهل عمومي, اطفال در دوران كودكي از بين مي‌رفتند. نه تنها در شهرستانها بلكه در تهران هم از پزشك متخصص خبري نبود. و اگر بود در دسترس همگان نبود و نيز در همان زمان معاينه خانم‌ها بوسيله پزشكان مرد ممنوع و دست زدن به جسد مرده حتا براي كسب دانش حرام و گناه محسوب مي‌شد. در چنين شرايطي دكتر سامي راد به خراسان مي‌رود و براي مبارزه با بيماري‌ها و كمك به تامين بهداشت و بالا بردن سطح دانش عمومي مردانه اقدام مي‌كند. دكتر سامي راد خدمت خود را در سالهاي 1318 و 1319 از شهرداري مشهد شروع كرد و براي اولين بار درمانگاهي رايگان براي درمان كودكان خانواده هاي بي بضاعت در شهرداري داير كرد. بعد از سال 1320 دكتر سامي به فكر تربيت پزشك از شهرستانها براي شهرستانها افتاد و براي تامين اين هدف, قانون تاسيس آموزشگاه‌هاي بهداري را شخصاً نوشت و شخصاً براي وزير فرهنگ وقت ”مرحوم حكمت“ برد و اجازه تاسيس آموزشگاه‌هاي بهداري را گرفت كه بعداً در خراسان و اصفهان و شيراز هم تاسيس شد كه هر يك از اين سه آموزشگاه موجب تاسيس دانشگاهي شد. دكتر سامي راد آموزشگاه بهداري خراسان را از دبيرستان فردوسي مشهد شروع كرد . در گوشه دبيرستان كلاسي براي تربيت پزشك تاسيس كرد. بعد از سالهاي 1330 چهره پزشكي مشهد بكلي عوض شد. پس از آن مصمم شد آموزشگاه بهداري خود را تبديل به دانشكده پزشكي نمايد. براي اين منظور طرح تاسيس دانشگاه‌هاي شهرستانها را با كمك اساتيد و دوستانش تهيه و از مجلس شوراي ملي گذراند. در سالهاي بعد از 1338 به تاسيس دانشگاه مشهد در خيابان دانشگاه اقدام كرد. و نيز بناي مركز پزشكي دانشگاه را در خيابان احمد آباد مشهد تاسيس كرد. دكتر سامي راد پس از انقلاب به منزل شخصي خود در شمال رفت و آنجا زندگي كرد و در اين ناحيه در كنار منزل خود, درمانگاه رايگاني براي مردم نيازمند احداث كرد. صبح‌ها شخصاً به درمان رايگان كودكان بي بضاعت مي‌پرداخت. استاد سامي راد در تاريخ 29 شهريور 1365 درگذشت و در جوار حضرت امام رضا(ع) بخاك سپرده شد روحش شاد. يادش گرامي
